Wizyta studyjna w klinice w Elbingerode

 „Podróże kształcą...” - ten znany aforyzm mógłby stać się motywem przewodnim wyjazdu szkoleniowego, w którym mieliśmy okazję niedawno uczestniczyć. Wycieczka do małego, zaledwie kilkutysięcznego miasteczka w Niemczech, w Saksonii-Anhalt, stała się dla nas okazją do wymiany doświadczeń z grupą niemieckich specjalistów zajmujących się problematyką uzależnień. Ponieważ to właśnie w małym Elbingerode, znajdującym się w malowniczych górach Harzu, położony jest jeden z najnowocześniejszych szpitali odwykowych w całych Niemczech.

 

Wyjazd szkoleniowy odbył się w dniach 22.10.2016 – 26.10.2016. Został zorganizowany przez Śląską Fundację Błękitny Krzyż we współpracy z Diakonie-Krankenhaus Harz GmbH w Elbingerode. Celem wyjazdu była wymiana doświadczeń w zakresie terapii uzależnień między zespołami z Niemiec i Polski. W skład naszej grupy szkoleniowej wchodzili zarówno terapeuci uzależnień, lekarze, psychologowie, jak i osoby działające w organizacjach zajmujących się tą problematyką (członkowie Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych czy Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii).  Warto podkreślić, że były to osoby z różnych miast: Łomża, Toruń, Bielsko-Biała, Czechowice-Dziedzice, Pszczyna, a także pracujące w różnych jednostka lecznictwa odwykowego: pracownicy poradni, oddziałów dziennych terapii uzależnień, jak również ośrodków stacjonarnych i detoksykacyjnych. Już sama możliwość spotkania tylu specjalistów o różnych doświadczeniach i stażu pracy, owocowała interesującymi dyskusjami na temat terapii, natomiast możliwość wymiany doświadczeń z ekipą niemieckich terapeutów, ubogaciła ten wyjazd o nowe paradygmaty w leczeniu uzależnień.

 Wykłady, w których uczestniczyliśmy, ujmowały bardzo szerokie spektrum terapii, zarówno ze strony organizacyjnej, finansowej, jak i terapeutycznej. Były prowadzone przez lekarzy, terapeutów oraz osoby zarządzające szpitalem w Elbingerode.

Organizacja leczenia

Zacznijmy od tego, że w Niemczech panuje bardzo ostra konkurencja między poszczególnymi jednostkami lecznictwa odwykowego, przez co muszą one stale udoskonalać swoje struktury i kształcić personel, a także spełniać surowe standardy płatnika. Warto zaznaczyć, że szpital w Elbingerode  znajduje się w czołówce tych placówek w kraju.

W Niemczech lecznictwo odwykowe nastawione jest na formę stacjonarną, podczas gdy w Polsce preferowana jest forma ambulatoryjna. Długość leczenia uzależniona jest, podobnie jak w naszym kraju, od typu uzależnienia – terapia jest dłuższa dla pacjentów z politoksykomanią. Kiedy pacjenci kończą odwyk, proponowaną formą dalszej terapii są ośrodki poterapeutyczne, które również mają formę stacjonarną. 

 

Finansowanie

W Niemczech leczenie odwykowe pacjenta traktowane jest jako rehabilitacja. Choć słowo to figuruje także w polskiej nomenklaturze, to u naszych zachodnich sąsiadów ma to swoje odzwierciedlenie w sposobie finansowania leczenia. Terapia uzależnień nie jest bowiem finansowana z funduszy przeznaczonych na ochronę zdrowia, lecz z funduszu rehabilitacyjnego, czyli odpowiednika polskiego ZUS-u. 

Psychoterapia

W tej sferze różnice między podejściami niemieckim i polskim są najmniejsze. Mogliśmy się o tym przekonać na wykładach Thomasa Henke. Podczas prelekcji terapeuta zaprezentował nam swój sposób rozumienia terapii, oparty na paradygmacie psychodynamicznym. W Polsce, co prawda, preferowane jest podejście poznawczo-behawioralne, jednakże, jak się okazało podczas wspólnej analizy studium przypadku, większość celów terapii uzależnienia pozostaje wspólna dla obu podejść. Należy zwrócić jednak uwagę na pewne różnice. W trakcie planowania leczenia dla podanego pacjenta ekipa z Polski większy nacisk kładła na utrzymywanie przez niego abstynencji, natomiast nasi niemieccy odpowiednicy większą uwagę zwracali na relacje rodzinne pacjenta.  

Ergoterapia

Bardzo ważnym punktem leczenia w Niemczech jest terapia pracą. Celem tej formy leczenia jest nauczenie pacjentów uzależnionych prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie i właściwego postrzegania granic. Pacjenci w trakcie pobytu w szpitalu mają możliwość brania udziału w licznych formach zajęć z zakresu sztuki i rękodzieła, takich jak malowanie na jedwabiu, wikliniarstwo, robienie ozdób z drewna czy lepienie naczyń z gliny. W rozwijaniu zdolności manualnych pacjentów pomagają im zatrudnieni terapeuci zajęciowi, którzy posiadają różne specjalizacje (np. terapia zajęciowa ze specjalizacją sztuka). Pacjenci mogą również brać udział w zajęciach z zakresu obsługi komputera. Pozwalają one na badanie zdolności poznawczych u pacjentów i ich rozwój, a także kształtowanie konkretnych umiejętności pracy z komputerem, które są wymagane obecnie na rynku pracy. Szpital w Elbingerode współpracuje w tym zakresie z niemieckimi pracodawcami, którzy zgłaszają zapotrzebowanie na pracowników z umiejętnością pracy na komputerze. Interesującym jest fakt, że z tej formy zajęć mogą skorzystać także osoby z rozpoznaniem uzależnienia od nowoczesnych technologii. Ma to pozwolić im na wyrobienie zdrowych nawyków w korzystaniu z komputera i Internetu. 

 

 Autor tekstu: Mateusz Czyż

Jeśli jesteś osobą zajmującą się pracą z osobami uzależnionymi i chcesz pokłębić swoje kompetencje, poszerzyć swoją wiedzę między innymi poprzez udział w wizytach studyjnych, skontaktuj się z nami. Planujemy kolejne wyjazdy. Więcej informacji na naszej stronie: bk-europe.pl.