Ergoterapia, czyli leczenie przez pracę

 

„Musimy pielęgnować świat przyrody, ponieważ jesteśmy jego częścią i jesteśmy od niego zależni”.

Sir David Attenborough

 

            Ergoterapia jest metodą rehabilitacji, w której wykorzystuje się różnego rodzaju prace. Umożliwiają one beneficjentom kształtowanie określonych sprawności (np. manualnych, ruchowych, koncentracji, pamięci), zaspokajając przy tym potrzeby emocjonalne i społeczne, co za tym idzie, mają ogromny wpływ na rozwój samodzielności, niezależności oraz pobudzenie aktywności. Sam termin z greckiego oznacza ergon- pracę, aktywność, dzieło, czyn, osiągnięcie. Określana jest również jako dziedzina z pogranicza pracy użytkowej i twórczości artystycznej. Zawiera ona elementy zarówno wiedzy medycznej, jak i socjalnej i rzemieślniczej.

Bardzo ważnym celem jest budowanie u osób dotkniętych chorobą uzależnienia poczucia niezależności i przekonania, że potrafią sobie poradzić z codziennymi wyzwaniami, co ma jednocześnie przełożenie na ich dobrostan psychiczny i poczucie sprawstwa. Istotnym celem terapii poprzez pracę uznać można przygotowanie osoby do wykonywania różnego rodzaju prac, w tym zawodowych, na miarę jej możliwości przy uwzględnieniu jej ograniczeń fizycznych, umysłowych i społecznych. Zapobiegając wykluczeniu społecznemu, spełnianie potrzeb zawodowych i socjalnych koncentruje się na przywróceniu jednostki do rzeczywistego udziału w życiu społecznym.

W Niemczech, od 1954 roku ergoterapeuci wspomagają pacjentów w różnych obszarach medycyny m.in.: ortopedii, neurologii, psychiatrii, geriatrii czy pediatrii. Wiążą się z zasady z wykonywaniem zajęć manualnych. Do ich realizacji niezbędne są określone narzędzia i materiały. Najczęściej stosowanymi formami ergoterapii są: stolarstwo, garncarstwo i ceramika, wikliniarstwo, krawiectwo, dziewiarstwo, hafciarstwo, ogrodnictwo, tkactwo oraz praca przy komputerze. Ergoterapia jest sposobem na powrót do pełni życia po wypadkach, urazach czy załamaniach nerwowych. Wśród największych jej zalet z pewnością należy wymienić przywracanie wiary we własne możliwości, której utrata często towarzyszy osobom uzależnionym. Rezultaty terapii przez pracę to bardzo ważny element ugruntowujący aktywne funkcjonowanie jednostki w społeczeństwie, a także wzmacnianie jej poczucia niezależności oraz budowanie siły psychicznej. W Polsce jest prowadzona przede wszystkim w: warsztatach terapii zajęciowej, domach pomocy społecznej, środowiskowych domach samopomocy i zakładach aktywności zawodowej.

Osoby przyjęte do ośrodka Błękitnego Krzyża mają zagwarantowane miejsce w hostelu (Pszczyna i Bielsko- Biała) oraz całodzienne wyżywienie. Dzięki prowadzonym w ośrodku zajęciom ergoterapii beneficjenci mają możliwość przyuczania się do pracy w brygadzie remontowo-budowlanej, porządkowej, w wewnętrznej pralni, kotłowni oraz opiekując się zielenią wokół budynków fundacji- zajęcia dostosowane są do zmieniających się pór roku i mogą odbywać się w plenerze, na zewnątrz budynku czy w ogrodzie, jak również wewnątrz budynku. Ponadto w społeczności ośrodka, poprzez sprawowane funkcje (gospodarz ośrodka, dyżurny, opiekun, asystent terapeuty zajęciowego itp.), uczą się pełnienia ról społecznych.

 TO DZIAŁA, JEŚLI TY DZIAŁASZ

Dnia 06 marca 2021 pogoda miło zaskoczyła domowników pszczyńskiego Błękitnego Krzyża. Świeciło słońce, wiatr się trochę uspokoił, temperatura powietrza była znośna. Wiadomo, jednym było cieplej, innych trochę mniej, ale i tak zaplanowana na dzisiaj ergoterapia w ogrodzie musiała być wykonana.  Siedmioosobowa brygada, w której skład weszli pacjenci ośrodka readaptacyjnego oraz rezydenci Domu im. Matki Ewy i współpracownicy Błękitnego Krzyża wraz z dwójką terapeutów zajęciowych rozpoczęli swoje działania w plenerze. Głównym założeniem było przesadzenie drzew owocowych i tui w terenie zielonym, z drugiej części ośrodka. Wykonując prace typu sadzenie, pielenie, kopanie uczestnicy ergoterapii nabywali jednocześnie wiedzę o pielęgnowaniu poszczególnych roślin, ucząc się posługiwać sprzętami ogrodniczymi.

Warto dodać, że tego dnia udało się połączyć dwa rodzaje terapii. Jako że praca przebiegała w terenie zielonym, dotyczyła pielęgnacji roślin, tworzenia nowej kompozycji ogrodowej, to spokojnie można powiedzieć, że nasza ekipa brała udział w hortiterapii – terapii przez ogrodnictwo.

Obcowanie z naturą ma korzystny wpływ na ich emocje, co widać było podczas wspólnej pracy. Ponadto ergoterapia jest jednocześnie dyscypliną, która pozwala na rozwój na wielu płaszczyznach, nie tylko tej manualnej. Skuteczność ergoterapii została potwierdzona licznymi badaniami, a jej zbawienny wpływ nie tylko na jednostkę, ale również na społeczeństwo. Ten rodzaj terapii pomaga w budowaniu (lub odbudowie) siły psychicznej, niezbędnej do korzystania ze wszystkich uroków życia.

Zatem warto świadomie korzystać z dobroczynnego wpływu dostępnych form terapii w codziennym życiu. Pewnych problemów nie uda nam się rozwiązać przesadzając czy podlewając kwiaty, ale regularny kontakt z naturą, dbanie o otoczenie, regularność pielęgnacji i doświadczanie efektów swojego zaangażowania, pozwala na przeżycie wielu przyjemnych uczuć oraz doświadczenie poczucia sprawstwa i wpływu.